Vinea fuit dilecto Meo in cornu filii olei,... exspectavit ut faceret uvas, sed fecit labruscas, v 1, 2, 4;

`vinea' pro Ecclesia spirituali {4}; `exspectavit ut faceret uvas' pro bona charitatis, `sed fecit labruscas' pro mala odii et vindictae: [3] apud eundem,

Sic dixit Jehovah, Quemadmodum invenitur mustum in botro, et dicit, Ne corrumpe illud, quia benedictio in illo, lxv 8;

`mustum in botro' pro vero ex bono in naturali: [4] apud Jeremiam,

Colligendo colligam eos, dictum Jehovae, non uvae in vite, et non ficus in ficu, viii 13;

`non uvae in vite' pro quod non bonum interius seu rationale, `non ficus in ficu' pro quod non bonum exterius seu naturale; `vitis' enim est intellectuale, ut mox supra n. 5113 ostensum; cum ibi conjunctio veri et boni, est `vitis' rationale, nam inde est rationale;(n) (o)quod `ficus' sit bonum naturalis seu exterioris hominis, videatur n. 217: [5] apud Hosheam,

Sicut uvas in deserto inveni Israelem, sicut primitivum in ficu in initio ejus vidi patres vestros, ix 10;

`uvae in deserto' pro bono rationali nondum spirituali facto, `primitivum in ficu' pro bono naturali similiter; `Israel' pro Ecclesia spirituali Antiqua in suo initio, `patres' hic et alibi non sunt filii Jacobi, sed sunt illi apud quos Ecclesia Antiqua primum instaurata fuit: [6] apud Micham,

Non {5} botrus ad comedendum, primitivum desideravit anima mea; periit sanctus e terra, et rectus inter hominem non, vii 1, [2];

`botrus ad comedendum' pro bono charitatis in suo initio, `primitivum' pro vero fidei etiam tunc: apud Amos,

Ecce dies venientes,... ut attingat arans metentem, et calcans uvas trahentem semen: [et stillabunt montes mustum, et omnes colles diffluent:] et reducam captivitatem populi Mei,... ut aedificent urbs devastata, et sedeant et plantent vineas, et bibant vinum illarum, et faciant hortos {6}, et comedant fructum eorum, ix 13, 14,;

agitur ibi de instauratione Ecclesiae spiritualis, quae ita describitur, (m)conjunctio boni spiritualis cum vero ejus {7} per quod `attinget arans metentem', et conjunctio veri spiritualis cum bono ejus per quod `attinget calcans uvas trahentem semen'; {8} bona amoris et charitatis inde, significantur per quod `montes stillabunt mustum et colles diffluent' ;(n) `reducere captivitatem populi' pro liberare a falsis, `aedificare urbes devastatas' pro doctrinalia veri falsificata rectificare, `sedere et plantare vineas' pro excolere illa quae sunt Ecclesiae spiritualis, `bibere vinum earum' pro appropriare vera illius Ecclesiae quae sunt charitatis, et `facere {9}hortos et comedere fructum eorum' pro appropriare bona inde; (m)quisque videre potest quod aedificare urbes, plantare vineas, bibere vinum, facere {9}hortos et comedere fructum eorum, {10}sint mere naturalia, in quibus nisi sensus spiritualis sit, nihil Divinum foret inibi:(n) apud Mosen, [8] Lavit in vino indumentum, et in sanguine uvarum velamen suum, Gen. xlix (x)11; ibi de Domino, `vinum' pro bono spirituali ex amore Divino, `sanguis uvarum' pro bono caelesti inde: apud eundem, [9] Butyrum armenti, et lac gregis, cum adipe agnorum et arietum filiorum Bashanis, et hircorum cum adipe renum tritici, et sanguinem uvae bibis, merum, Deut. xxxii 14;

ibi de Ecclesia Antiqua cujus bona amoris et charitatis ita describuntur; singula significant aliquod bonum in specie; `sanguis uvae' bonum spirituale caeleste, ita vocatur Divinum in caelo procedens a Domino; vinum {11}appellatur `sanguis uvarum' quia utrumque significat sanctum verum procedens a Domino, at `vinum' praedicatur de Ecclesia spirituali, et `sanguis' de Ecclesia caelesti; et quia ita, in Sancta Cena vinum mandatum est: apud eundem, De vite Sodomae vitis eorum, et de agris Amorrhae; uvae ejus uvae fellis, botri amaritudinum illis, Deut. xxxii 32; ibi de Ecclesia Judaica, `de vite Sodomae vitis eorum et de agris Amorrhae' pro quod intellectualis pars falsis ex amore infernali obsessa; `uvae ejus uvae fellis, botri amaritudinum illis' pro quod voluntarium {12}ibi simile; `uva' enim quia in bono sensu significat charitatem, inde praedicatur de voluntario, sed de voluntario {13} in parte intellectuali; in opposito sensu similiter, nam omne verum est intellectus, et omne bonum est voluntatis: [11] apud Johannem, Angelus dixit, Mitte falcem acutam, et vindemia botros terrae, quia maturuerunt uvae ejus, Apoc. xiv 18;

[12] `vindemiare botros terrae' pro destruere omnia charitatis: apud Matthaeum, A fructibus eorum cognoscetis eos; numquid colligunt de spinis uvas, et de tribulis ficus? vii 16:

et apud Lucam, Omnis arbor ex proprio fructu cognoscitur, non enim ex spinis colligunt ficus, neque ex rubo vindemiant uvam, vi 44;