3445. Continuatio
Praedicator iste seu praeceptor postea examinatus, et primum tunc loquutum de conscientia, quod vera conscientia non detur absque cognitionibus fidei, sed voluit, quod nasceretur genus humanum in conscientiam, ut inde sciret quid verum et bonum, sed ostensum, quod homo non nascatur in aliquam cognitionem, sed multo vilius bruto, sic nisi ex educatione acciperet cognitiones veri et boni, foret brutis multo vilior, et sic vix animal: sic prorsus nulla conscientia, quae nascitur ex iis, quae putat homo verum et bonum; quare etiam dantur conscientiae falsae, et spuriae, nempe cum angitur pro praevaricationibus contra ea quae non vera et bona sunt, sed quae solum putat vera, sicut haeretici, idololatrae, et quidam ex minimis causis, in quibus nihil mali; sed vera conscientia cum contra ea quae sunt veritatis fidei: haec conscientia nequaquam nascitur cum homine, sed primum erunt cognitiones, sic comparatur, et tandem datur a Domino, sic ut quandoque nesciat causas, sicut homo qui ab infantia discit linguas et scientias, dein ea quasi non novit, sed sequuntur,