De Mechanicis, Polhem
Mechanicus ille, quia in vita corporis continue mediatus est construere machinas mobiles, et hoc illi prae reliquis successerat, quia tali genio fuit, is in vita corporis confirmaverat se in eo, quod nullus Deus esset, quod natura esset omne, quod vivum in homine et bestia sit quoddam mechanicum, quod ab aere impletum sic formatum est secundum ejus naturam et leges ordinis, et quod inde vivant, quid vita post mortem, quid internus homo, quid coelum et infernum, quid Divinum praeter mortuam naturam, quid providentia praeter fatum caecum naturae, et casum, non volebat scire, confirmaverat se contra illa; sed quia usque vis imaginativa quae ei in corpore perstat, idcirco ibi discit et docet, quomodo creari possint varia, sicut volucres, mures, feles, etiam infantes, hominis, quod facit per subactionem et formationem alicujus massae, et dein per cogitationum ideas, inde apparent talia, nam in altera vita cogitatio apud unumquemvis talia potest repraesentare, sed est aereum quoddam ita apparens, et nihil reale, ostensum ei quod omnes alii per imaginationem et per phantasiam possunt simile sistere, et quod hoc sit lusorium, sed usque continuat sicut stolidus ex massa fingere talia et nova. Fuit etiam ille in Camera obscura, et ostendebat suam artem, et visus est etiam in Camera obscura, sedens super ossibus mortuis, quae in loculo, quia etiam talis quod non vivum agnoverat sed mortuum.